การอักเสบของหูชั้นกลาง
หมายถึง การอักเสบของเยื่อบุของหูชั้นกลาง รวมถึงการอักเสบของเยื่อบุ mastiod หรือ
eustachian tube
เชื้อที่เป็นสาเหตุ อาจเป็น
ไวรัส แบคทีเรีย ( aerobe and anaerobe )
วัณโรค หรือ Mycoplasma
ระบาดวิทยา
-
By age three, almost 85%
of all children will have had otitis media at
least once
-
Bet 6 mths to 6 yrs
-
most common illnesses in babies and young children
ปัจจัยเสี่ยง
-
boys
-
children from poor families
-
Native Americans, Native Alaskans
-
children born with cleft palate or other defects of the
structures of the head and face
-
children with Down syndrome
-
Exposure to cigarette smoke
-
children who enter daycare at an early age winter
and early spring
สาเหตุ
สาเหตุสำคัญ คือ
ความผิดปกติของ eustachian tube
หน้าที่ของ
eustachian tube ได้แก่
1. Drainage Secretion
Eustachian tube
เป็นช่องทางถ่ายเทของเหลวที่เกิดในหูชั้นกลาง หรือ mastoid
ซึ่งมีอยู่ในภาวะปกติ หรือ อาจเกิดจากการอักเสบ ให้ออกไปสู่ nasopharynx
โดยการทำงานของ mucocilliary apparatus
2. Ventilation
ช่วยปรับความดันในหูชั้นกลาง หรือ mastoid
และทำให้เกิดการไหลเวียนของอากาศในบริเวณนี้ทุกครั้งที่กลั้นหรือหาว
ทำให้ช่องหูชั้นกลาง และ mastiod
มีความดันเท่ากับสิ่งแวดล้อมตลอดเวลา
3.
Protection
ป้องกันไม่ให้สารต่าง ๆ รวมทั้งเชื้อโรค
จากส่วนของช่องคอหลังโพรงจมูกเข้าไปในหูชั้นกลาง และ mastoid
ความผิดปกติในการทำงานของ eustachian tube เกิดจากสาเหตุต่อไปนี้
-
เนื้องอกไปอุดบริเวณรูเปิดของท่อ เช่น ต่อม
adenoid โต มีก้อนเนื้อที่ช่องคอหลังโพรงจมูก เช่น
Nasopharyngeal carcinoma หรือ angiofibroma
-
การบวมของเยื่อบุท่อ ทำให้รูของ eustachian tube
แคบลง เช่น โรคภูมิแพ้ โรคหวัด
-
ความผิดปกติของกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่ในการเปิด
eustachian tube โดยกล้ามเนื้อที่สำคัญที่สุด คือ Tensor
Veli Palatini อาจเกิดจากความผิดปกติทางกายวิภาค เช่น cleft
palate และ malformation of craniofacial structure
นอกจากนี้ ชนชาติ ซึ่งต่างกันจะมีรูปทรงของกะโหลกศีรษะต่างกัน
ทำให้มีแรงดึงของกล้ามเนื้อไม่เหมือนกัน
อุบัติการณ์ของโรคหูน้ำหนวกจึงแตกต่างกันออกไป
-
ความแข็งแรงของกระดูกอ่อนของ eustachian tube
ในเด็กส่วนประกอบของกระดูกอ่อน จะมี
mucopolysaccharide ชนิด keratan sulfate
น้อยกว่าในผู้ใหญ่ จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้ eustachian tube
ไม่แข็งแรงเท่ากับผู้ใหญ่
เด็กจึงมีการอักเสบของหูชั้นกลางมากกว่าผู้ใหญ่
-
ความผิดปกติในการทำงานของ mucocillary apparatus หรือ
ภูมิต้านทานเฉพาะที่ เช่น สารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองบริเวณนี้
ทำให้เซลล์ขนกวัดทำงานผิดปกติ
การแบ่งชนิดการอักเสบของหูชั้นกลาง
โดยทั่วไป แบ่งเป็น 3 กลุ่ม
คือ
-
Acute OM ระยะของโรคเป็นไม่เกิน 3
สัปดาห์
-
Subacute OM ระยะของโรคเป็นระหว่าง 3
สัปดาห์ ถึง 3 เดือน
-
Chronic OM ระยะของโรคเป็นมากกว่า 3
เดือน
การแบ่งตาม
pathology ได้แก่
SOM
-
Mucoid OM
-
Acute Suppurative OM
-
Chronic Suppurative OM
-
Acute Mastoiditis
-
Adhesive
OM
เมื่อมีการอักเสบของหูชั้นกลาง จะมีการคั่งค้างของของเหลวชนิดต่าง ๆ ในหูชั้นกลาง
ตลอดจน mastoid cavity ของเหลวอาจมีลักษณะเป็น
serous หรือ mucoid หรือ purulent
ถ้าการอักเสบเป็นระยะเวลานาน หรือ รุนแรง จะทำให้เลือดมาเลี้ยงบริเวณแก้วหูลดลง
ทำให้เกิดแก้วหูทะลุตามมาได้
[Anatomy and Physiology] [Introduction to Otitis Media] [Acute Otitis Media] [Chronic Otitis Media] [Complications of Otitis Media] [Cholesteatoma] [Reference]
|